ده سیاره شبیه به زمین

از زمانی که اولین سیاره فراخورشیدی در حال چرخش دور ستاره‌ای شبیه خورشید در سال ۱۹۹۵ کشف شد، دانشمندان بیش از ۵ هزار نمونه دیگر را در سراسر کیهان پیدا کرده‌اند.

بیش از نیمی از این اکتشاف‌ها توسط تلسکوپ فضایی کپلر ناسا انجام شده است. این تلسکوپ در سال ۲۰۰۹ برای پیدا کردن سیاره‌های شبیه زمین در سراسر کهکشان راه شیری به فضا پرتاب شد و در سال ۲۰۱۸ بعد از کشف ۲۶۰۰ سیاره فراخورشیدی ماموریت خود را به پایان رساند.

تعداد زیاد سیاره‌های فراخورشیدی کشف‌شده نشان می‌دهد که جهان‌های کوچک و سنگی مثل زمین در کهکشان راه شیری فراوان هستند. بااین‌حال، رویای دیرینه ستاره‌شناسان کشف سیاره‌ای است که کاملا شبیه زمین باشد.

برای اینکه سیاره‌ای به‌طور بالقوه مساعد حیات در نظر گرفته شود، باید نسبتا کوچک و سنگی باشد و در محدوده قابل‌سکونت یا «گلدیلاکس» ستاره خود بچرخد. این محدوده به‌عنوان منطقه‌ای تعریف می‌شود که در آن آب می‌تواند به‌صورت مایع در سطح سیاره وجود داشته باشد.

با پیشرفت فناوری تلسکوپ، عوامل دیگری مانند ترکیب جوی سیاره و سطح فعالیت ستاره مادر آن نیز به شروط اضافه شدند. در حالیکه هنوز سیاره‌ای پیدا نکرده‌ایم که دقیقا مثل زمین باشد، در این مقاله با ما همراه باشید تا با نزدیک‌ترین مشابه‌های شناخته‌شده آشنا شوید.

１. گلیز ۶۶۷ سی‌سی (Gliese 667 Cc)

گلیز ۶۶۷ سی‌سی فقط ۲۲ سال نوری از زمین فاصله دارد و طبق گزارش آزمایشگاه پیش‌رانش جت ناسا (JPL) جرم آن حداقل ۴.۵ برابر زمین است. این سیاره فراخورشیدی تنها در عرض ۲۸ روز یک دور کامل دور ستاره میزبان خود می‌چرخد که یک کوتوله قرمز به‌طور قابل‌توجهی سردتر از خورشید است. بنابراین، فرض بر این است که گلیز ۶۶۷ سی‌سی در منطقه قابل‌سکونت قرار دارد. بااین‌حال، گلیز ۶۶۷ سی‌سی که با استفاده از تلسکوپ ۳.۶ متری رصدخانه جنوبی اروپا در شیلی کشف شد، ممکن است به‌قدری نزدیک ستاره کوتوله قرمز خود بچرخد که داغ و سوزان باشد.

２. کپلر-۲۲بی (Kepler-22b)

کپلر-۲۲بی این اولین سیاره فراخورشیدی بود که توسط تلسکوپ فضایی کپلر در منطقه قابل‌سکونت ستاره مادر خود کشف شد. این سیاره در فاصله ۶۰۰ سال نوری از ما قرار دارد و به‌طور قابل‌توجهی بزرگ‌تر است، یعنی تقریبا ۲.۴ برابر اندازه زمین. هنوز مشخص نیست که آیا این سیاره سنگی، مایع یا گازی است. مدار کامل ۲۹۰ روزه کپلر-۲۲بی تقریبا شبیه مدار ۳۶۵ روزه زمین است. این سیاره فراخورشیدی دور یک ستاره کلاس G می‌چرخد که کوچک‌تر و سردتر از خورشید ما است.

３. کپلر-۶۹سی (Kepler-69C)

کپلر-۶۹سی که حدود ۲۷۰۰ سال نوری از ما فاصله دارد، حدود ۷۰درصد بزرگ‌تر از زمین است. بنابراین، محققان از ترکیب آن مطمئن نیستند. این سیاره هر ۲۴۲ روز یک بار دور خود می‌چرخد که مشابه مدار زهره در منظومه شمسی است. بااین‌حال از آنجایی‌ که ستاره میزبان آن حدود ۸۰درصد خورشید درخشان است، احتمالا در منطقه قابل‌سکونت قرار دارد.

４. کپلر-۶۲اف (Kepler-62f)

طبق گزارش ناسا، کپلر-۶۲اف حدود ۴۰درصد بزرگ‌تر از زمین است و دور ستاره‌ای بسیار سردتر از خورشید ما می‌چرخد. با‌این‌حال، مدار ۲۶۷ روزه آن باعث شده است در منطقه قابل‌سکونت باشد. اگرچه کپلر-۶۲اف در فاصله نزدیک‌تری از زمین تا خورشید دور ستاره کوتوله سرخ خود می‌چرخد، این ستاره نور بسیار کمتری تولید می‌کند. سیاره فراخورشیدی کپلر-۶۲اف در فاصله ۱۲۰۰ سال نوری از ما قرار دارد و به‌خاطر اندازه بزرگش در دسته سیاره‌های سنگی قرار دارد که می‌توانند اقیانوس داشته باشند.

５. کپلر-۱۸۶اف (Kepler-186f)

این سیاره حداکثر ۱۰درصد بزرگ‌تر از زمین است و به‌نظر می‌رسد در لبه بیرونی منطقه قابل‌سکونت ستاره خود قرار دارد. کپلر-۱۸۶اف فقط یک سوم انرژی را که زمین از خورشید می‌گیرد، از ستاره خود که یک کوتوله سرخ است دریافت می‌کند. بنابراین، این سیاره که حدود ۵۰۰ سال نوری با ما فاصله دارد دوقلوی واقعی زمین نیست.

６. کپلر-۴۴۲بی (kepler-442b)

این سیاره فراخورشیدی که در فاصله ۱۱۹۴ سال نوری از زمین قرار دارد در سال ۲۰۱۵ کشف شد. بر اساس بیانیه مطبوعاتی ناسا، کپلر-۴۴۲بی ۳۳درصد بزرگ‌تر از زمین است و هر ۱۱۲ روز یک بار دور ستاره خود می‌چرخد. مطالعه‌ای که در سال ۲۰۲۱ در اطلاعیه‌های ماهانه انجمن پادشاهی اخترشناسی (MNRAS) منتشر شد عنوان کرد که این سیاره فراخورشیدی احتمالا نور کافی برای حفظ یک بیوسفر بزرگ دریافت می‌کند. محققان احتمال وجود شرایط فتوسنتز را در سیاره‌های مختلف تجزیه و تحلیل کردند و متوجه شدند که کپلر-۴۴۲بی تابش کافی از ستاره خود دریافت می‌کند.

７. پروکسیما قنطورس ب

به گفته ناسا، پروکسیما قنطورس ب فقط چهار سال نوری از زمین فاصله دارد و در نتیجه نزدیک‌ترین سیاره فراخورشیدی شناخته‌شده به زمین محسوب می‌شود. این سیاره فراخورشیدی که در سال ۲۰۱۶ کشف شد، ۱.۲۷ برابر زمین جرم دارد. اگرچه پروکسیما قنطورس ب در منطقه قابل‌سکونت دور ستاره خود (پروکسیما قنطورس) می‌چرخد، در معرض تشعشع‌های فرابنفش شدید قرار دارد. دلیل این است که بسیار نزدیک به ستاره مادرش قرار دارد و دوره مداری آن فقط ۱۱.۲ روز است.

8. تراپیست-۱ئی

سیاره‌هایی که دور ستاره تراپیست-۱ می‌چرخند، شبیه‌ترین سیاره‌های اندازه زمین هستند که در منطقه قابل‌سکونت یک ستاره قرار دارند. این منظومه سیاره‌ای از هفت جهان تشکیل شده است. آب در بیشتر این سیاره‌ها احتمالا در اوایل شکل‌گیری منظومه تبخیر شده است. بااین‌حال، مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۸ نشان داد که بعضی از این سیاره‌ها ممکن است آب بیشتری نسبت به اقیانوس‌های زمین در خود داشته باشند. یکی از این سیاره‌ها، تراپیست-۱ئی، بیشترین احتمال را دارد که از حیاتی که می‌شناسیم، پشتیبانی کند.