اصلاح پای پرانتزی در بزرگسالان با رو‌ش‌های مختلفی از جمله حرکات اصلاحی ورزشی، فیزیوتراپی و جراحی توسط متخصص ارتوپد صورت می‌گیرد. منشا پای پرانتزی عموما مادرزادی است و در بدو تولد ظاهر می‌شود. بنابراین اگر این بیماری در کودکی توسط دکتر حمیدرضا ابوعلی در مرکز ارتوپدی کودکان درمان شود، نیاز به جراحی در بزرگسالی وجود ندارد.

درمان پای پرانتزی در بزرگسالی بسیار سخت بوده و فقط با انجام عمل جراحی امکان‌پذیر است. درواقع درمان‌های دیگر مانند انجام حرکات اصلاحی، ورزش، فیزیوتراپی و رعایت رژیم غذایی مناسب برای استحکام استخوان‌ها تنها می‌تواند درد زانوها را کاهش دهد و از وخامت بیماری جلوگیری کند.

اگر احساس می‌کنید زانوهای شما به سمت بیرون پا انحراف دارد، از نظر پزشکی مبتلا به بیماری پای پرانتزی یا ژنوواروم هستید. بهتر است بلافصله پس از درک علائم بیماری خود و بد شکل شدن ظاهر پاها، به پزشک متخصص ارتوپد مراجعه کنید، زیرا درمان به موقع این عارضه، از زانو درد و ابتلا به آرتروز در آینده جلوگیری می‌کند.

پای پرانتزی چیست؟

ژنوواروم یا پای پرانتزی حالتی است که در آن پاها در زانو به سمت بیرون خم می‌شوند. به‌طوری که هنگام ایستادن، زانوها با هم برخورد نکنند. ظاهر پا پرانتزی بین 12 تا 18 ماهگی آشکارتر بوده و ممکن است در 1 یا هر دو زانو ایجاد شود. در بیشتر موارد، پاهای پرانتزی تا زمانی که کودک 3 یا 4 ساله شود به طور طبیعی درمان می‌شوند.

پای پرانتزی در کودکان طبیعی است و بیشتر به دلیل نحوه قرارگیری پای جنین در رحم مادر ایجاد می‌شود. این عارضه اگر در بدو تولد به مرور زمان از بین نرفت، با مراجعه به دکتر حمیدرضا ابوعلی ارتوپدی کودکان و انجام حرکات اصلاحی و گچ گرفتن پا درمان می‌شود.

اما پای پرانتزی در بزرگسالان به دلایل متعددی ممکن است ایجاد شود و همانطور که گفتیم، تنها راه درمان و اصلاح پای پرانتزی در بزرگسالان انجام عمل جراحی است.

علت پای پرانتزی در بزرگسالان

دلایل ایجاد پای پرانتزی در بزرگسالان در مقایسه با کودکان بسیار متفاوت است. اگر بخواهیم در یک نمای کلی علل ایجاد پای پرانتزی در کودکان را توصیف کنیم باید بگوییم:

• بیماری بلانت
• تنگی فضای رحم مادر
• اسیب‌دیدگی صفحات رشد
• بالا بودن وزن کودک
• نرمی استخوان

دلایلی هستند که سبب ایجاد پای پرانتزی در کودکان می‌شوند.

ولی برای اصلاح پای پرانتزی در بزرگسالان لازم است ابتدا دلایل ایجاد آن را بررسی کنیم. معمولا پای پرانتزی در بزرگسالان به علل زیر ایجاد می‌شود:

• عدم تشخیص بیماری پای پرانتزی در کودکی
• جوش نخوردن استخوان زانو پس از شکستگی
• آرتروز زانو
• کمبود ویتامین‌های دی، سی و کلسیم
• اضافه وزن
• عفونت در زانو
• بیماری بلانت (بیماری بلانت در نوجوانان و بزرگسالان بسیار نادر است ولی گاهی به دلیل افزایش وزن در سنین بالا نیز رخ می‌دهد)
• سندرم Weismann Netter Stuhl (سندرم (WNS) یک ناهنجاری اسکلتی نادر است که قسمت دیافیز هر دو استخوان درشت نی و نازک نی را با ضخیم شدن قشر خلفی و خم شدن قدامی خلفی درگیر می کند. این ناهنجاری معمولا دوطرفه و متقارن است. بیماران مبتلا به این سندروم معمولا قد کوتاهی دارند.

اصلاح پای پرانتزی در بزرگسالان

هر یک از پاهای ما از چهار استخوان تشکیل شده است:

استخوان ران

درشت نی (استخوان ساق پا)

کشکک (کاسه زانو)

فیبولا (استخوان بیرونی ساق پا یا نازک نی)

عارضه پای پرانتزی زمانی اتفاق می‌افتد که استخوان درشت نی به سمت داخل و زانو به سمت بیرون می‌چرخد.

بزرگسالانی که پاهای پرانتزی دارند، در معرض خطر ابتلا به آرتروز هستند. ناهماهنگی استخوان درشت نی و استخوان ران فشار زیادی بر کشکک زانو وارد می‌کند که باعث می‌شود غضروف اطراف مفصل زانو (منیسک جانبی و داخلی) سریع‌تر از حد معمول فرسوده شود.

با اطلاع از نحوه به وجود آمدن این بیماری، بهتر است به روش‌های غیر جراحی که سبب کاهش درد و تورم یا اصلاح شکل پاها می‌شود، بپردازیم.

اصلاح پای پرانتزی در بزرگسالان با ورزش

درمان پای پرانتزی در بزرگسالان با ورزش فقط می‌تواند از وخیم شدن آن جلوگیری کند. با این حال برای اصلاح فرم پاها معمولا دکتر حمیدرضا ابوعلی انجام ورزش‌های زیر را به شما پیشنهاد می‌کند:

• حرکات کششی پاها
• دوچرخه سواری
• یوگا
• پیلاتس
• دورسی فلکشن پا

درمان پای پرانتزی با رعایت رژیم غذایی

نکته مهمی که افراد مبتلا به پای پرانتزی باید آن را در نظر بگیرند، رعایت رژیم غذایی است. البته داشتن تغذیه سالم و سرشار از ویتامین مختص بزرگسالان نیست و در ارتوپدی کودکان نیز برای درمان پای پرانتزی باید این مهم را جدی بگیرید.

همانطور که گفتیم، یکی از دلایل ایجاد پای پرانتزی در بزرگسالان کمبود ویتامین‌های دی، سی و کلسیم است. بنابراین لازم است در کنار ورزش کردن از یک رژیم غذایی سالم و سرشار از مواد مغذی استفاده کنید.

برای اصلاح پای پرانتزی در بزرگسالان، پروتئین‌ها، میوه و سبزی تازه، امگا 3 و غذاهایی که التهاب را کاهش می‌دهند باید در برنامه غذایی روزانه شما گنجانده شوند.

پوشیدن کفش طبی برای اصلاح پای پرانتزی

اصلاح پای پرانتزی در بزرگسالان با پوشیدن کفش‌های مخصوص یا انداختن کفی طبی در کفش نیز امکان‌پذیر است.

کفش‌های مخصوص پای پرانتزی با توزیع صحیح فشار بر زانو باعث کاهش درد و حل مشکل راه رفتن می‌شوند.

عمل جراحی

آخرین و موثرترین اقدام برای درمان پای پرانتزی انجام عمل جراحی است. عمل استئوتومی زانو پرانتزی به اصلاح شکل زانو و جلوگیری از تخریب بیشتر آن می‌پردازد. در این روش نیازی به تعویض کامل مفصل زانو نیست و پس از عمل و ریکاوری، بیمار متوجه کاهش چشم‌گیر درد زانو می‌شود.

خلاصه مطلب

اصلاح پای پرانتزی در بزرگسالان توسط دکتر متخصص ارتوپد باید جدی گرفته شود زیرا در غیر این صورت، وارد شدن فشار بیش از به زانو خطر آفرین است. مشکلاتی مانند پارگی منیسک، ساییدگی استخوان، درد شدید، آرتروز و غیره در نتیجه بی توجهی به درمان پای پرانتزی ایجاد خواهند شد.

دکتر حمیدرضا ابوعلی در مرکز ارتوپدی کودکان با تشخیص به هنگام پای پرانتزی به درمان و جلوگیری از ایجاد این عارضه در بزرگسالی می‌پردازند.